-
głusi i głuchoniemi
5.09.202128.04.2003Czy określnie głuchoniemy ma choć w niewielkim stopniu zabarwienie pejoratywne? Czy jest to być może okreslenie już dziś przestarzałe? Czy można je stosować jako synonim słowa niesłyszący?
-
Chcesz balon czy balona?2.01.20102.01.2010Witam.
Mam pytanie dotyczące odmiany rzeczowników przez przypadki. Czy zwroty: „Chcę balona”, „Mam cukierka”, „Zjem banana” są poprawne? Czy jednak należy mówić tak, jak wskazuje biernik, a nie dopełnicz, czyli: „Chcę balon”, „Mam cukierek”, „Zjem banan”? -
Czy wolno słowotworzyć?7.12.20107.12.2010Witam,
Mam prośbę o informacje w dwóch poniższych kwestiach:
1. Czy wyraz rozskupić jest poprawny słowotwórczo? Czy mógłby być użyty jako przeciwieństwo skupić, synonim rozproszyć i zdekoncentrować?
2. Prosiłbym też o informację, jak słowotwórstwo jest spostrzegane przez językowców i osoby wykształcone w tej dziedzinie. Czy należy go unikać, tym samym dbając o czystość ojczystego języka? Czy wręcz przeciwnie – pozwalać sobie na nie w razie potrzeby?
Z wyrazami szacunku
BA
-
pierwszeństwo24.07.200224.07.2002Jaka jest różnica między frazami: pierwszeństwo przed kimś, przed czymś, a pierwszeństwo nad kimś, nad czymś? Wyjaśnienie słownikowe wydaje się dość enigmatyczne i – w moim odczuciu – nie ma zasadniczej różnicy, czy dam pierwszeństwo jednym nad innymi, czy też jednym przed innymi.
Pozdrawiam.
L. -
pleksi
11.06.201411.06.2014Zastanawiam się, jakiego rodzaju jest rzeczownik pleksi. Niepoprawna forma pleksa sprawia, że zazwyczaj kojarzy się on z rodzajem żeńskim, ale z drugiej strony właściwie użyty synonim szkła akrylowego pochodzi od słowa pleksiglas, a więc może jednak rodzaj męski (na co wskazywałaby końcówka) lub nijaki (jak szkło)?
-
Przeciwpienny, czyli jaki?
18.05.202118.05.2021Szanowni Państwo,
zajmuję się korektę językową pewnego obszernego dokumentu. Trafiłem na słowo oznaczające środek do hamowania powstawania piany, a w konsekwencji kożucha. Użyto tam miana: preparat przeciwpienny. Mnie kojarzy się to ze specyfikiem, który miałby poskramiać roślinę, by się nie pięła. Czy branżowe (dziedzina - oczyszczanie ścieków) użycie takiego określenia jest dopuszczalne? Nie lepiej byłoby zastosować raczej: antypieniący czy przeciwpieniący?
Z uszanowaniemJarosław B.
-
Psychiczny a psychologiczny 6.01.202312.10.2016Szanowni Państwo,
zastanawiam się czasem, kiedy coś jest psychiczne, a kiedy psychologiczne. Na przykład: Moje problemy ze snem mają podłoże psychiczne/psychologiczne, Nad moim rywalem mam przewagę psychiczną/psychologiczną.
Z wyrazami szacunku -
bracia Coen15.03.201115.03.2011Szanowni Eksperci.
Wiem oczywiście, że nazwiska obce z reguły należy odmieniać. Kinomani jednak zazwyczaj mówią i piszą o braciach Coen (zamiast o braciach Coenach), formę zdeklinowaną pozostawiając jedynie kiedy mówi się o nich tylko po nazwisku (o Coenach, Coenowie, Coenów itp.). Czy jest jakimś szczególnie dużym uchybieniem używanie formy bracia Coen, braciom Coenom, z braćmi Coen, u braci Coen, zamiast bracia Coenowie, braciom Coenom, z braćmi Coenami, u braci Coenów itd.?
W.T. -
depresyk?25.02.201125.02.2011Szanowni Państwo,
Powstała grupa „Anonimowych Depresantów” (jak Anonimowych Alkoholików). Jak nazwać chorych na depresję? Takie wyrazy tworzone są przyrostkiem -ik (paranoik, alkoholik) lub -ista (kokainista). Depresant brzmi źle i oznacza w farmakologii substancję działającą depresyjnie. Łac. -ant mamy z imiesłowu czynnego, a ktoś chory na depresję jej podlega, a nie „czyni”. Od łacińskiego depressus byłoby depres, jak kompres, profes, regres… Depresyk? Depresista?
Z poważaniem,
Ł.Bielecki -
dieta – zbilansowana czy zbalansowana?3.09.20093.09.2009Dzień dobry,
chciałabym się dowiedzieć, czy mówimy o zbilansowanej diecie, czy też o zbalansowanej diecie. Preparaty multiwitaminowe zawierają składniki odżywcze w zbilansowanych czy też zbalansowanych dawkach? Spotkałam się z obiema wersjami – która jest poprawna?
Z góry dziękuję za odpowiedź.